حرفۀ معماری
امروزه اندک‌شمار پیشه‌هایی هستند که عمری به درازای حرفۀ معماری هم‌زمان با تاریخ زیست انسان خردمند دارند. حرفۀ معماری در این چند هزار سال دستخوش تحولات بنیادین شده است. طراحی و ساخت که بخش‌های جدایی‌ناپذیر دانش و مسئولیت معمار بود در قرن نوزدهم میلادی از هم جدا شد. در این قرن هنوز طراحی مجموعه‌ای یکپارچه از دانش‌های موردنیاز و فرایندی بود که به آفریدن اثر معماری ختم می‌شد. سپس طی قرن بیستم بخش اعظمی از مسئولیت‌های معمار در حوزۀ طراحی به حرفه‌های مستقلی محول و به همان نسبت اختیارات و تأثیرگذاری معمار محدودتر شد.
این دگردیسی در حرفۀ معماری بیش از هر چیز به سبب ظهور انقلاب صنعتی و تحول کار بود، اما کشورهایی که انقلاب صنعتی را در درون خود پدید آوردند و پرورش دادند و تاریخی طولانی -بیش از چند قرن قبل از انقلاب صنعتی- در ایجاد و ادارۀ کسب‌وکار به مفهوم امروزین خود داشتند، با تشکیل نهادهای قدرتمند در حوزه‌های دانشی جداشده از معماری و تنظیم روابط آن‌ها با یکدیگر تلاش کردند آثار سوء این تجزیه‌گرایی را به‌سوی عمیق شدن حاصل از تخصص‌گرایی سوق دهند و این تلاش تا حدودی به اعتلای معماری و جایگاه معمار انجامید. در ایران سابقۀ فهم امروزین از نقش معمار و دانش معماری از یک‌سو و ایجاد نهادهای مدنی و تجاری به مفهوم مدرن آن و دانش و الزامات مدیریتی آن‌ها از سوی دیگر به یک‌صد سال نمی‌رسد و جامعه همچنان درگیر تعریف نقش‌ها و دانش‌های جداشده از معماری و تنظیم روابط آن‌ها با معمار و با یکدیگر است.
جوامع حرفه‌ای در این کارزار بودند که طوفان انقلاب اطلاعات و ارتباطات دنیای کسب‌وکار را درنوردید. پدیداری حوزه‌های دانشی جدید و تکنولوژی‌های نوظهور، به خلق گستره‌ای از ارزش‌ها و مدل‌های کسب‌وکار و محصولات نوآورانه انجامید. اندازه و ژرفای این دگرگونی‌ها برای همۀ جوامع مانند ایران غیرقابل‌تصور بوده به‌گونه‌ای که پرسش‌های بنیادین و تردیدهای جدی در باورهای پیشین ایجاد کرده است؛ اینکه در آینده:
- آیا حرفۀ معماری می‌تواند همچنان به‌عنوان یکی از پیشه‌های کهن به حیات خودش ادامه دهد؟
- به چه گستره‌ای معماری اطلاق خواهد شد و چگونه افرادی معمار قلمداد خواهند شد؟
- معماران به چه دانش‌ها و مهارت‌هایی نیاز خواهند داشت؟
- مزیت معمار شدن چه خواهد بود؟
- نسبت معماران کنونی با روندها، موضوعات و مسائل پیش رو و سرنوشت‌شان چه خواهد شد؟
شماره‌های پیشین نشریۀ کوچه جملگی بر «تخصص معماری» تمرکز کرده و سعی داشته بر موضوعات مختلف مرتبط با این تخصص از زوایای مختلف نور بتاباند، اما این شماره بر «حرفۀ معماری» متمرکز شده است و از این نظر خود را نسبت به شماره‌های پیشین متمایز می‌کند. شاید مهم‌ترین رسالتی که نشریه در طرح این موضوع برای خود قائل بوده این است که نگاه مخاطبانش، به‌ویژه معماران جوان را به‌سوی «آیندۀ معماری و سرنوشت محتمل معمار» معطوف کند.
سردبیر پروندۀ حرفۀ معماری: حمیدرضا موسوی