
-
1632. برندۀ رتبۀ اول: امیرحسین رفعتی و مریم اسفندیاریکوچه های دوستی – خانه دوست یا خانه هایی که دوستی می سازند! تحولات اخیر در بافت محله تخت گنبد اصفهان موجب شکل گیری فضاهایی تهی، فاقد کاربری مناسب و مهجور در قلب بافت مسکونی شده است. این فضاها علاوه بر ناهنجاری بصری به مرور سبب شکل گیری رفتارهای ناهنجار در محله، تحت شعاع قرار گرفتن آرامش و امنیت ساکنان و مهاجرت آنها خواهد شد. این تغییرات در نهایت محله را به فضای ناهنجاری های اجتماعی تبدیل و بافت آن را روز به روز فرسوده تر می کند. سایت مورد نظر در یکی از این فضاهای تهی قرار گرفته است. هدف ما در طراحی پاسخ به این معضل و ارائه راه حلی جهت بازگرداندن جریان زندگی و مهیا کردن بستری برای تداوم سکونت و پایداری آن در گذر زمان است. چرا که با گذر زمان محبت و دوستی میان اهالی شکل گرفته و احساس تعلق نسبت به محیط در آنها ایجاد می شود. در نتیجه محله به عنوان ساختار اصلی شهر با تمام کیفیت های مثبتی که از آن انتظار می رود پدید می آید. بنابراین کاربری مسکونی برای فضای تهی مذکور در نظر گرفته شد. حال این سوال پدید آمد که خانه های جدید چگونه می توانند به نیازهای در حال تغییر ساکنان معاصر خود به خوبی پاسخ دهند و در عین حال در برابر مداخله های تخریب گر آینده ایستادگی کرده و زنده بمانند. اشتراک زمین های مسکونی و طراحی کل این فضا به صورت یک مجتمع، قدرت ساکنان محلی را افزایش داده و مانع تملک و تخریب تک به تک و از بین رفتن بافت توسط سودجویان می شود. همچنین ایجاد تسهیلات متناسب با نیازهای روز اهالی آسان تر خواهد شد و بافتی همگون و هماهنگ با کیفیت محیط شکل خواهد گرفت. در فرایند طراحی پس از جانمایی واحدهای همسایگی، به منظور رسیدن به تراکم مناسب و حفظ حریم بصری میدان و اهالی، بستر طراحی را یک طبقه پایین تر از تراز محله در نظر گرفتیم. در این سطح دسترسی های پیاده و سواره روی آهسته برای اهالی، و فضاهای جمعی جهت افزایش تعاملات در نظر گرفته شد. در تراز صفر فعلی نیز دسترسی های پیاده را در امتداد مسیرهای موجود به شکل کوچه هایی در ارتفاع قرار دادیم. سپس به طراحی خانه در سایت معرفی شده در بستر جدید پرداختیم. این خانه بایستی در کنار ایجاد شرایط مطلوب زیست انسان و توجه به نیازهای او، نسبت به تغییرات روش زندگی ساکنانش در گذر زمان منعطف باشد. بنابراین تمرکز اصلی طراحی بر چگونگی تفکیک و تعامل عرصه ها با یکدیگر، زندگی فضای باز و بسته در کنار هم و انعطاف پذیری و انطباق پذیری فضاها قرار گرفت. خانه جهت حفظ حریم خود توسط پوسته ای که به سمت بیرون تا زده شده، محصور شد. این تا خوردگی علاوه بر افزایش نورگیری سایبانی برای رهگذران ایجاد مینماید. درون پوسته عرصه های باز و بسته متناسب با نوع کارکرد فضا در کنار هم ساختار یافت. فضاهای بسته به مثابه هسته درونی با گشودگی و بازشوهای وسیع جهت بهره گیری حداکثری از نور و تعامل با فضاهای باز طراحی شد.
-
1748. برندۀ رتبۀ دوم: سعید جلولی، مهتا سعادت و مریم ندرخانیبا توجه به مسئلۀ مطرحشده، بر آن شدیم تا به دنبال راهحلی برای بازآفرینی الگویی معاصر در وضعیت موجود و ایجاد شرایطی برای زیست بهتر انسانها و تعامل با بدنۀ شهر باشیم. وضع موجود را مورد بررسی قرار دادیم و به نحوۀ برخورد خانههای امروزی با مسئلۀ الگوی فضا رسیدیم، پروژهها را بازخوانی کردیم تا به دنبال پاسخ مناسب برای مسئله باشیم. در این خوانش موضوع نحوۀ برخورد توده-فضا برایمان حائز اهمیت شد. به عقب برگشتیم، به تاریخ معماری خودمان تا بتوانیم پاسخ سؤال خود را در بناهای تاریخی پیدا کنیم که به برخوردهای متفاوتی از توده-فضا رسیدیم. توده-فضا در نمونههای تاریخی مانند کوشک، خانههای حیاطدار، خانه با حیاط مرکزی، گودال باغچه و همچنین خانههای معاصر رفتار متفاوتی دارند. با توجه به الگوهایی که بررسی کردیم، موضوع برخورد با شیوههای متفاوتی از تودهگذاری را مورد گفتوگو و تمرین قرار دادیم. مفهوم توده: یکی از بارزترین وجوهی که در حالت عمومی ساختمانهای معمولی با آن شناخته میشوند، بسته بودن ساختمانهاست. بهواسطۀ همین بسته بودن است که ساختمان برای ناظر درون آن جنبۀ محفظه و برای ناظر خارج آن جنبۀ توده میگیرد؛ اما چطور میتوانستیم به نوع دیگری از رابطۀ توده-فضا دست یابیم؟ توانستیم در الگوهای موجود رابطۀ این دو نگاه معماری را بیابیم و بتوانیم آن کیفیات فضایی گمشده در معماری امروزی (آپارتماننشینی) که در معماری تاریخی نیز داشتیم را بازآفرینی کنیم، آنهم در قالب الگویی متفاوت. پس باید چیزی از تاریخ معماری را در معماری امروزی احیا میکردیم که هم کیفیات فضایی گذشته را به ما عرضه کند و هم اینکه بتواند نحوۀ برخورد با توده-فضا را میسر کند. حیاط چیزی است که امروز چهرۀ آن در آپارتماننشینی کمرنگ شده، ولی در گذشته چهرهای پررنگتری داشته و دارای کیفیات فضایی فوقالعادهای بوده است؛ بنابراین از گودال باغچه بهعنوان قالبی برای ایجاد توده-فضا و احیای کیفیات فضایی استفاده کردیم. بهاینترتیب، بهواسطۀ تودههایی که به وجود آوردیم حیاط را برای همخوانی با زمینۀ موجود و برخورد مناسب با همجواریها درون گودال جانمایی کردیم، ولی در عین تقلید نکردن از شیوۀ قدیمی، ارتفاع بنا را کوتاه و بخشی دیگر را در دل زمین تعریف کردیم که حاصل آن ایجاد حیاطهایی در هستۀ مرکزی (توده) با قابلیت استفاده در سطح منفی و حیاطهایی در همکف برای ارتباط بین فضاها شد. در «حیات خانه» ارتباطات فضاهای مختلف را بهوسیلۀ جدا کردنشان از یکدیگر به نحوی متفاوت از آپارتمانها و خانههای امروزی شکل دادیم. از طرفی عملکرد حیاط از خانۀ معاصر را بازنگری و با الهام از گودال باغچه، حیاط خانه را پیونددهنده و دربرگیرندۀ فضاهای جداشده در نظر گرفتیم. تفکیک فضاهای عمومی و خصوصی در این بنا در ترازهای متفاوت صورت گرفته است. فضاهای عمومی در طبقۀ همکف، فضاهای خصوصی در طبقۀ منفی یک و حیاط در طبقۀ منفی دو جانمایی شدهاند. با این برخورد توانستیم در محدودۀ زمینی کوچک، حیاط، ایوان و مهتابی داشته باشیم و کیفیات فضایی را که در فرایند طراحی این پروژه مدنظر قرار داده بودیم، بیابیم و آنها را ارتقا دهیم. توده در ارتباط با بیرون حجم و فرم خالص، خود را نمایان میکند. با توجه به سایت و بناهای موجود برای انتخاب مصالح از آجر استفاده کردیم. سبزینگی حیاط که در جدارههای گودالباغچه وجود دارد، از یکسو باعث بالا بردن کیفیت حیاط میشود و از سوی دیگر تا طبقات بالا هدایت میشود و این سبزینگی را به محله نیز هدیه میدهد.
-
1739. برندۀ رتبۀ سوم: مهدی پناهی، عاطفه موسوی، رضا سوادی و پریسا سلیمانیانبیان مسئله: در پاسخ به فراخوان مسابقه، ما در ابتدا به نحوۀ مواجهه با بستر طرح -محلۀ تخت گنبد- و فضای وسیع تخریبشدهای که در دل این بافت محلهای طی تحولات یک دهۀ اخیر ایجاد شده است، اندیشیدیم تا در قالب این چالش بزرگتر بتوانیم به چگونگی شکلگیری طرح خانۀ مسکونی بپردازیم. طرح توسعۀ شهر امروز (به بهانۀ تأمین دسترسی)، با مداخلهای بزرگمقیاس، از بالا به پایین و دستوری، حفرهای خالی و خاکی را درون بافت شهری درهمتنیدهای ایجاد کرده که خود در دورۀ سنتی به شیوهای بطئی، جزءبهجزء و از انباشت کنشهای خرد ساکنان آن شکلگرفته و توسعه یافته بود. فقدان دانش دربارۀ چگونگی شکلگیری و توسعۀ بافتهای سنتی شهرها و سازوکارهای اجتماعی-فضایی حاکم بر آنها، تدوین و اجرای قوانین برنامهریزی و معماری را برای آنها دشوار میکند و طرحهای توسعه به بهانۀ تأمین نیازهای معاصر در این بافتها را غالباً با شکست مواجه میکند و قادر نیست هیچگونه سازش و اتصالی با آنچه در این بافتها جاری بوده است ایجاد کند. چگونه میتوان به طرحی از خانه و محله اندیشید که به جریان خصوصیسازی و انحصاری شدن منابع و قلمروهای عمومی شهر معاصر تن ندهد، بلکه به فرایندی بینجامد که حقوق ساکنان در تصمیمسازی و مدیریت منابع مشترکشان را محترم شمارد و مشارکت و مسئولیتپذیری آنها در قبال فضای زیستشان را برانگیزد؟ سکونت و خانه معاصر چگونه در این فرایند، تجسم معمارانه مییابد؟ هدف: • طراحی فرایند تدریجی و جزءبهجزء شکلگیری مجدد بافت تخریبشده محلۀ مسکونی تختگنبد بر اساس مطالعۀ مورفولوژی بافت تاریخی و سازوکارهای اجتماعی-فضایی آن تا اول اینکه بتواند پیوند و اتصال مناسبی با بافت تاریخی موجود محله برقرار کند؛ دوم اینکه حقوق و نقش مردم و ساکنان را در تصمیمسازی برای محیط زندگیشان محترم شمارد و سوم اینکه ارزشهای اجتماعی در ساخت و حفظ همسایگی و قلمروی عمومی بافت همچون مشارکت، مسئولیتپذیری، تعامل و همکاری میان ساکنان را احیا کند. • طراحی خانهای که نسبت به فضای مدنی زیستش در محله سخاوتمند و گشاده باشد و در اتصال با همسایگیهای دیگر قلمروی عمومی بافت را شکل دهد. راهبردهای طراحی: • طراحی فضایی بینابین قلمروی خصوصی خانه و قلمروی عمومی محله که به لحاظ عملکردی و کالبدی به خانه تعلق دارد و ساکنان خانه آزادی و اختیار استفاده از آن را بهعنوان فضایی نیمهعمومی دارند. این فضا میتواند با گفتوگو، توافق و تعامل با دیگر ساکنان همسایگی بهعنوان فضای سبز، فضای کار و فراغت یا حتی اختصاصیافتن به دسترسی عمومی بافت مورد استفاده قرار گیرد. این فضا میتواند مرز قطعی و برنده میان حقوق خصوصی و عمومی را از بین ببرد و مشارکت و مسئولیتپذیری ساکنان همسایگی نسبت به محلهشان را برانگیزد. • طراحی مدولار واحدهای مسکونی بر اساس فضاهای متنوع سکونت و کار که امکان جابهجایی، تغییر، گسترش و تقسیم فضایی را بر حسب نیازها و ضروریات زندگی در طول زمان و در نسبتش با بستر قرارگیری در بافت دارا باشد. این شیوۀ طراحی امکان ساخت الگویی قابلتکثیر و تنوعپذیر در عین حفظ اتصال و همگنی با بافت را فراهم ساخت.
-
1676: ندا دیزجی
-
1703: امیرحسین نوربخش، علی شفیق و محمد جواد جولایی زادگان
-
1714: فرید رجبی، امیر حسین نجیمی، یاسمین صابری، معصومه شصتی و ندا جهانتاب
-
1696: شبنم خزلی و مهراد حبیبی
-
1629: امیر کامرانی دمیرچی
-
1613: ستاره سلیمانی طادی و مروارید موید
-
1610: مهرداد بیرانوند، احسان میردریکوند، صبا قاسمی و ساناز رومیانی
-
1732: علی قربانعلی، امیر حسین علیزاده سعادت و امیر حسین عرب
-
1720: سحر رجب و محمد عرب مازار
-
1708: محمدعارف قربانی و امیررضا فرج اللهی فر
-
1670: محمد شالی کار و حدیثه پورابراهیم
-
1639: علی اخلاقی باقوجری و شقایق ناجی
-
1628: امین رجب بلوکات، مهسا پورسمر، علیرضا رضایی و ساجده افشاری مهر
-
1627: سپیده پاشاپور، فاطمه صنعت و سیده کیمیا موسوی
-
1621: امیرحسین کساری، محمد غضنفری، حانیه یزدان پناه، الناز تیموری و مینا صیادی
-
1616: دانیال شاملو، شهربانو پارساکیان، ستاره طهرانی، آرش قناطیر و آنیتا یوسف زاده
-
1595: محمدرضا واعظی و سینا وطندوست
-
1592: عبدالرحمان کدخداصالحی
-
1590: علی داراب زاد و طیبه محمودی
-
1783: امیرحسین کیخسروی
-
1781: مهسا قاسمی و ابراهیم ولیزاده
-
1776: سید منصور حیدری حسنی، حمیدرضا شعبانی و هانیه فارغ دفاعی
-
1773: لیلا عبائیان، فریبا محمدی و کیانا جابری
-
1766: مهدی خدابنده لو، شیوا خدادادی و نیلوفر محرابی
-
1763: سیاوش صفری و امیرکیوان علی محمدی
-
1736: امیرمحمد خداپناهی، یاسمن علیزاده مقدم و زهره بختیاری
-
1730: مهدی نیکفرجام، مهران آبیلی، صبا عبدالشاهی و حمیدرضا گوگردچیان
-
1725: مارال عباسی مقانکی، پریسا نیک فلاح، نازنین میرهاشم چگنی و آتنا شفیع بیک محمدی
-
1719: احمدرضا باباشاهی
-
1697: آیلار اردوئی، بهار جابری انصاری و یاسمین رحیمی
-
1690: مریم اختیاری، سارا نصیری کیان آبادی، فاطمه شعبانی، سید رضا سیادت نژاد قلاتی و زهرا خائف
-
1685: رسول فتح الهی و نیلوفر شمسی
-
1683: محمدمهدی جلوانی و سیدسینا هاشمی
-
1673: مرتضی مرسلی، حسین بزرگمهر، علی رضا صمدی، فائزه محبت پور و مقداد باقری
-
1672: نیلوفر پورکریمی دریاکناری و نادیا قشلاقی
-
1671: آرمین شمشیری و علی عطروش
-
1664: شقایق مهرزاد ثمرین، فاطمه شیرزادفر و سحر سبحانی
-
1656: فردین طهماسبی نوترکی و زهرا گله دار
-
1654: محمد جمال کابلی
-
1651: کیا تدین
-
1631: محمدحسن حبیبی دهکردی، محمد حسین آئینی و سید اردشیر دیباج
-
1623: مهسا مقری و مطهره پورجعفری
-
1618: رضا بلدی، ناهید اسدی، مینا جهانگیری و مهشید فرهمند
موضوع مسابقه: طراحی یک خانه مبتنی بر نسبت خانه با مکان برای شهروند امروز در هستۀ تاریخی شهر اصفهان
ارکان مسابقه:
برگزار کننده و مجری مسابقه: نشریه کوچه باغ هنر و اندیشه
مدیرمسابقه: مرتضی خیاط پور نجیب
نوع مسابقه
از نظر محتوایی: طراحی تفصیلی
از لحاظ نوع و دامنۀ شرکتکنندگان: مسابقۀ آزاد ملی
از نظر مراحل و نحوۀ داوری: یک مرحلهای
هزینۀ ثبتنام زودهنگام هر گروه: 120 هزار تومان
هزینۀ ثبتنام دیرهنگام هر گروه: 200 هزار تومان
طراح پوستر: الهه مرادی و حسین خراسانی

مرتضی خیاط پور نجیب
دانشآموختۀ معماری و دکتری شهرسازی از دانشگاه آزاد اسلامی (تهران جنوب)، صاحبامتیاز و مدیرمسئول نشریۀ کوچه باغ هنر و اندیشه

الهام فخاری
دانشآموختۀ دکتری تخصصی روانشناسی؛ عضو پیشین شورای شهر تهران

پیام فروتن
عضو هیئتعلمی و استادیار گروه هنرهای نمایشی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران؛ برندهٔ جایزهٔ بهترین طراح صحنه از جشنواره تئاتر فجر

رضا حبیب زاده
دانشآموختۀ کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه شهید بهشتی (1380)

شادی عزیزی
عضو هیئتعلمی و استادیار دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، همبنیانگذار مهندسین مشاور نگین شهر آینده (نشا)

علیرضا شرافتی
دانشآموختۀ کارشناسی ارشد معماری و شهرسازی از دانشگاه شهید بهشتی تهران، همبنیانگذار استودیو ارش بعد چهارم فضا

علیرضا مشهدی میرزا
دانشآموختۀ کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه علم و صنعت، مؤسس دفتر معماری «علیرضا مشهدی میرزا»

محمد عرب
دانشآموختۀ کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه آزاد اسلامی، همبنیانگذار گروه «طراحی فضا، رویداد، شهر»

آرش خداداد
دانشآموختۀ دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران و مؤسس دفتر معماری کوشک طرح

ادیب ایروانی
دانشآموختۀ کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه آزاد اسلامی، عضو مؤسس پلتفرم سهبر
مشخصات تفصیلی سایت:
معرفی سایت: شهرداری منطقۀ 3، محلۀ تخت گنبد اصفهان
مساحت سایت:
138.55 مترمربع
ابعاد و تناسبات سایت: شمال- 11.33؛ جنوب- 13.05؛ شرق- 11.11؛ غرب- 11.23
دسترسیها: کوچه با عرض 3.10 متر از ضلع شمال – کوچه با عرض ۹ متر از ضلع شرق.
همجواریها: مسکونی
شیب: صفر درصد (0%)
بافت فرسوده: بله
بافت ناپایدار: بله
بافت تاریخی: بله
حریم مترو: خیر
حریم گسل: خیر
برخی از ضوابط عرف شهرداری اصفهان که در این مسابقه الزامی به رعایت آنها نیست:
ارتفاع ساختمان: ۶ متر تا روی جانپناه.
سطح اشغال: ۶۰ درصد بهعلاوۀ ۱.۲۰ در شمال پلاک.
پارکینگ مسقف: غیر الزامی
آسانسور: غیر الزامی
زیرزمین: مجاز
حداکثر میزان پیشروی کنسول به خیابان (متر): صفر