یزد
یزد، یکی از کلان‌شهرهای ایران و در حال حاضر پانزدهمین شهر پرجمعیت آن در بخش مرکزی استان یزد، در دره‌ای خشک و پهناور بین کوه‌های شیرکوه و خرانق واقع شده است. قرار گرفتن در بخش مرکزی فلات ایران دربرگیرنده نامناسب‌ترین عوامل طبیعی چیره بر فلات مرکزی ایران است. بارش اندک همراه با تبخیر شدید، دور بودن از دریا، نزدیکی با کویر خشک و پهناور نمک، رطوبت نسبی کم همراه با گرمای بسیار، از عواملی هستند که یزد را به یکی از خشک‌ترین مناطق ایران تبدیل کرده است. علاوه بر این شهر یزد به دلیل معماری تاریخی ارزشمند و بافت سنتی دست‌نخورده‌اش در جایگاه اولین و تنهاترین شهر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است؛ اما یزد و مدیریت شهری امروز آن، با چالش‌ها و مشکلاتی اساسی مواجه است که این مشکلات طیف وسیعی از موضوعات را در برمی‌گیرد که در ابعاد مختلف، کم‌و‌بیش و از دیرباز با ماهیت و موجودیت یزد عجین شده است. بررسی مسائل شهر یزد برای فهم چیزی است که باید باشد و آنچه در مسیر تحقق آینده‌ای مطلوب بدان نیاز دارد؛ تلاشی است برای نجات این شهر همچنان زیبا از ورطۀ نابودی که نیازمند توجه ویژۀ مسئولان محلی، برنامه‌ریزی دقیق و همکاری بین‌بخشی برای حل آن‌هاست تا بتواند همچنان در جایگاه یک شهر تاریخی و فرهنگی پایدار باقی بماند.
هدف اصلی مجله در این دوسیه، نگاهی میان‌رشته‌ای به ویژگی‌ها، مسائل و نیازهای یزد و آیندۀ آن همان‌گونه که شایستۀ این کلان‌شهر خاص است و همچنین به شرایط تحقق آن می‌پردازیم؛ اینکه در این راستا چگونه، با چه رویکردی و چه کالبدی می‌توان از حداقل فرصت‌های باقی‌مانده برای حل معضلات اساسی امروز این شهر استفاده کرد.
بخش اول: جستارنویسی
سؤالات مجله از نویسندگان که در هر جستار لازم است به یکی از آن‌ها پاسخ بدهند:
- ارتقای کیفیت سیما و منظر شهری در شهر یزد چگونه قابل تحقق است؟ کمبود امکانات شهری: نیاز به توسعۀ زیرساخت‌های شهری مانند پارک‌ها، مراکز درمانی و آموزشی. نبود برنامه‌ریزی جامع: نبود برنامه‌ریزی مناسب برای توسعۀ پایدار شهر. تغییرات فرهنگی سریع: تأثیر فرهنگ مدرن بر سنت‌ها و ارزش‌های محلی.
- افزایش احساس تعلق و حضور مؤثر شهروندان در فضاهای شهری یزد و مشارکت اثربخش و فراگیر شهروندان در نگهداشت پایدار شهر چگونه امکان‌پذیر است؟ فقر اجتماعی: وجود نابرابری‌های اجتماعی که می‌تواند منجر به بروز تنش‌های اجتماعی شود. مهاجرت معکوس: مهاجرت جوانان از یزد به شهرهای بزرگ‌تر برای یافتن فرصت‌های شغلی بهتر.
- بحران تأمین آب و فرونشست خاک در شهر یزد چگونه قابل‌حل است؟ کمبود آب: یزد در منطقه‌ای خشک واقع شده و با کمبود منابع آبی مواجه است. این موضوع می‌تواند در آینده به بحران‌های جدی منجر شود. آلودگی منابع آب: آلودگی آب‌های زیرزمینی و سطحی ناشی از فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی. فرسایش خاک: تغییرات اقلیمی و نبود مدیریت صحیح زمین‌ها موجب فرسایش خاک شده است.
- رونق و توسعۀ گردشگری در یزد چگونه قابل تحقق است؟ توجه نکردن به گردشگری پایدار: نیاز به توسعۀ گردشگری با حفظ هویت فرهنگی و تاریخی.
- نوسازی و بازآفرینی و احیای بافت فرسوده و ناپایدار در شهر یزد چگونه قابل تحقق است؟ تخریب بناهای تاریخی: برخی بناهای تاریخی به دلیل نگهداری نامناسب یا ساخت‌وسازهای غیرمجاز در معرض خطر هستند.
به‌طور خلاصه، در این شماره قرار است که هر جستار به ایده‌پردازی و سیاست‌گذاری در مقیاس برنامه‌ریزی شهری یا طراحی شهری یا طراحی معماری الهام‌بخش برای مدیران دولتی، پیرامون یکی از این کلیدواژه‌ها بپردازد: سیما و منظر شهری؛ احساس تعلق و حضور مؤثر شهروندان؛ بحران تأمین آب و فرونشست خاک؛ رونق و توسعۀ گردشگری.
- متن جستار: باید بین حداقل 1500 و حداکثر 1800 کلمه باشد.
- تاریخ مهم: حداکثر مهلت ارسال مقالات تا تاریخ 1404/1/15 است.
بخش دوم: روایت‌نویسی
در این دوسیه امکان نگارش روایت پیرامون تجربۀ زیسته از یزد وجود دارد. توضیحات تکمیلی بخش روایت‌نویسی به شرح زیر است:
شهرها در قدیم دروازه داشتند؛ شاید چون هر گوشه از شهر در یک قصۀ ناشنیده محصور بود؛ حصاری که وقتی از آن رد می‌شدی و از آستانه‌اش عبور می‌کردی، روایتش تو را جادو و حالت را دگرگون می‌کرد؛ روایت یزد همانند دیگر شهرهای تاریخی ایران با معماری پیوند خورده است، با بادگیرها، خانه‌های خشتی و کوچه‌های باریکش با آتشکدۀ زرتشتیان، برج خاموشان، باغ دولت‌آباد، خانۀ لاری‌ها، مدرسۀ ضیائیه و بازار یزد که نه‌تنها نمایانگر تاریخ غنی یزد هستند، بلکه نشان‌دهندۀ روایت غنی فرهنگ و هنر ایرانی‌اند. این‌ها یا هر نقطۀ دیگری در یزد، قصه‌هایی پنهان در دل خود دارند که همانند زمزمه‌ای در هوای شهر در جریان است و آدم را مسحور و شیدای خود می‌کنند.
علاوه بر معماری، مردم یزد، یکی از قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین شهرهای ایران، ویژگی‌های فرهنگی خاصی دارند که روایت‌شان را متمایز و شنیدنی می‌کند؛ یزد یکی از مراکز مهم زرتشتیان در ایران شناخته می‌شود و این دین باستانی تأثیر زیادی بر فرهنگ و آداب‌ورسوم مردم این منطقه دارد. قالیبافی، سفالگری، گلیم‌بافی و صنایع‌دستی بخشی از هویت و روایت فرهنگی آنان را تشکیل می‌دهد. جشن‌ها و مراسم محلی مانند جشن نوروز، مراسم سوگواری عاشورا و دیگر مناسبت‌ها نقش مهمی در زندگی اجتماعی مردم یزد دارد. مردم یزد به زبان فارسی با لهجۀ خاص یزدی صحبت می‌کنند که دارای ویژگی‌های منحصربه‌فرد است. شیرینی‌پزی و غذاهای سنتی یزدی مانند کوفته معروف هستند و بخشی از فرهنگ غذایی این منطقه را تشکیل می‌دهند. این ویژگی‌ها نشان‌دهندۀ غنای فرهنگی مردم یزد است که به حفظ هویت تاریخی و فرهنگی آن‌ها کمک کرده است.
کوچه در این شماره به یزد سفر می‌کند و با کسانی که شاید اهل یزد نباشند، اما با کوله‌باری از داستان‌ها و خاطرات از این شهر بازگشتند، هم‌سفر می‌شود.
- متن روایت: باید بین حداقل 300 و حداکثر 400 کلمه باشد.
- تاریخ مهم: حداکثر مهلت ارسال مقالات تا تاریخ 1404/1/15 است.
بخش سوم: جستارنویسی پیرامون فرهنگ و هنر یزد
یزد یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است که تاریخ آن به بیش از سه هزار سال پیش برمی‌گردد. این شهر با معماری منحصربه‌فرد، مانند بادگیرها و مساجد زیبا، نمادهایی از فرهنگ و هنر ایرانی را به نمایش می‌گذارد. میراث فرهنگی یزد، یعنی بافت تاریخی، آثار باستانی و سنت‌های محلی، بخشی از هویت یزدی‌ها را تشکیل می‌دهد. به‌طورکلی، فرهنگ و هنر در یزد نه‌تنها بخشی از هویت فردی و اجتماعی مردم این شهر را تشکیل می‌دهد، بلکه به‌مثابۀ منبعی غنی از تاریخ، خلاقیت و زیبایی شناخته می‌شود. حفظ و ترویج این فرهنگ و هنرها برای نسل‌های آینده ضروری است تا هویت یزدی همچنان زنده و پویا باقی بماند.
نشریۀ «کوچه» در پروندۀ ویژۀ شهر یزد با دریافت و انتشار جستار قصد دارد به ابعاد مختلف فرهنگ و هنر یزد شامل فصل‌بندی‌های متنوع و جذاب بپردازد و در این مسیر مخاطبان را به نگارش جستار با موضوعات زیر پیرامون یزد دعوت می‌کند.
- تاریخچۀ معماری یزد | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- بررسی دوره‌های مختلف تاریخی و تأثیرات آن بر معماری یزد.
- معماری سنتی یزد و ویژگی‌های آن.
- تاریخچه فرهنگ یزد | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- بررسی تحولات فرهنگی یزد از دوران باستان تا امروز.
- تأثیرات تاریخی بر فرهنگ و هنر یزد.
- عناصر معماری یزدی | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- بادگیرها: طراحی و عملکرد.
- خانه‌های تاریخی: ویژگی‌ها و سبک‌ها.
- مساجد و بناهای مذهبی: بررسی معماری و تزئینات.
- هنرهای سنتی یزد | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- سفالگری و سرامیک: تکنیک‌ها و آثار برجسته.
- قالیبافی: تاریخچه و الگوهای خاص یزدی.
- هنرهای دستی: صنایع‌دستی و محصولات محلی.
- موسیقی و رقص‌های محلی | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- بررسی موسیقی سنتی یزد: سازها، سبک‌ها و هنرمندان.
- رقص‌های محلی و مراسم‌های فرهنگی.
- ادبیات و شعر یزدی | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- شاعران مشهور یزدی و آثارشان.
- داستان‌ها و افسانه‌های محلی.
- جشن‌ها و مراسم‌های فرهنگی | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- معرفی جشن‌ها و مراسم‌های سنتی یزد.
- تأثیر این مراسم‌ها بر هویت فرهنگی مردم.
- تجربیات بین‌المللی | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- مقایسۀ یزد با دیگر شهرهای خواهرخوانده.
- یادگیری از تجارب موفق در شهرسازی و معماری
- معماری و هنرهای تجسمی | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- گرافیک و طراحی معاصر در یزد
- هنرمندان معاصر یزدی | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- مصاحبه با هنرمندان معاصر: نقاشان، مجسمه‌سازان، عکاسان و …
- نمایشگاه‌ها و رویدادهای هنری اخیر.
- فرهنگ غذایی یزد | 1000 تا 2000 کلمه | برای معرفی کلی و نکات اصلی.
- غذاهای محلی و سنتی: دستور پخت و تاریخچه.
- نقش غذا در فرهنگ و اجتماع یزدی.
- متن جستار: باید بین حداقل 1000 و حداکثر 2000 کلمه باشد.
- تاریخ مهم: حداکثر مهلت ارسال مقالات تا تاریخ 1404/1/15 است.
مطالب این بخش به نویسندگان کمک خواهد کرد تا جستار خود را مطابق دستورالعمل و ضوابط مجله آماده کنند، بنابراین از نویسندگان محترم درخواست می‌شود، برای جلوگیری از اتلاف وقت، مطالب عنوان‌شده در هر بخش را به‌دقت مطالعه و جستارهای خود را مطابق با دستورالعمل مجله ارسال کنند. درصورتی‌که جستار، طبق موارد ساختاری و نگارشی موجود تنظیم نشده باشد، به مراحل بررسی وارد نخواهد شد.
- رویکرد موردکاوی (مطالعۀ موردی) در نگارش جستار؛ می‌بایست از یک‌سو با هدف برقراری پل ارتباطی بین مطالعات کتابخانه‌ای و از سوی دیگر، روایت اطلاعات زندگی واقعی باشد که خواندن متن را برای مخاطبان عمومی و غیرمتخصص تسهیل کند. همچنین پرداختن به اسامی اشخاص، ابنیه و شهرها نیز حائز اهمیت است.
- حفظ اصول جستارنویسی؛ استدلال‌های شخصی، احساسات شخصی، سلیقه‌ها و تجربه‌های فردی نویسنده به سبک خودمانی مطرح شده باشد.
- متن جستار: باید بین حداقل 1500 و حداکثر 1800 کلمه باشد.
- متن روایت: باید بین حداقل 300 و حداکثر 400 کلمه باشد.
- متن جستار مربوط به فرهنگ و هنر یزد: باید بین حداقل 1000 و حداکثر 2000 کلمه باشد.
- تاریخ مهم: حداکثر مهلت ارسال جستارها تا پایان روز 1404/01/15 است.
- عنوان؛ خطابی یا شعرگونه و به‌صورت دوبخشی به دو زبان فارسی و انگلیسی باشد.بین 5 الی 15 کلمه
مثال: بردمن؛ فضیلت غیره منتظرۀ جهل
Birdman; the Unexpected Virtue of Ignorance
بخش اول عنوان به‌صورت کوتاه و هنری؛ بخش دوم نیز به‌صورت توضیح علمی و مشخص‌کنندۀ بخش اول عنوان باشد.
- لب‌کلام هر جستار باید حداکثر 45 کلمه باشد. لب‌کلام در ابتدای متن قرار می‌گیرد و نباید از متن اصلی برداشته شده باشد.
- معرفی نویسنده به‌صورت مختصر باشد؛ مثال:
1364 . دانش‌آموختۀ دکتری معماری اسلامی از دانشگاه هنر اصفهان، عضو هیئت‌علمی دانشگاه و گروه طراحی بافت پیرامون حرم رضوی.
نکته: لطفا هنگام معرفی خود از نوشتن واژه‌هایی چون معمار، شهرساز، نویسنده، جامعه‌شناس، روان‌شناس و… خودداری شود.
- هر جستار می‌تواند حداکثر یک نویسنده داشته باشد.
- نویسندگان با ارسال مقالات، اجازه انتشار آن ها را به صورت فیزیکی و الکترونیکی با حفظ حقوق معنوی نویسنده به انتشارات کوچه باغ هنر و اندیشه می دهند.
- ارجاع مستقیم در متن باید به‌صورت درون‌متنی و در انتهای مقاله تحت عنوان بخش «منابع» به روش APA نوشته شود.
- دقت کنید، در فرم «ارسال مقاله» در بخش‌های عنوان فارسی و انگلیسی، لب کلام، معرفی نویسنده و متن جستار، اگر کلمات بیشتر از حداکثر مجاز باشد، سیستم به‌طور خودکار کلمات اضافی را حذف خواهد کرد؛ بنابراین پیش از ارسال مقاله، بخش‌های نام‌برده را مجدد بازنگری فرمایید، همچنین محدودیت تعداد کلمه به‌دقت رعایت شود و در صورت اطمینان مقاله را ارسال کنید.
نحوۀ ارسال جستارها:
جستارها می‌بایست در وب‌سایت مجله و در بخش «ارسال مقالات» بارگذاری شوند. دقت داشته باشید پس از ارسال موفقیت‌آمیز جستار، سامانه یک کد رهگیری صادر خواهد کرد.
- هر متن و مقاله‌ای که درج می‌شود، تنها بیانگر دیدگاه نویسنده‌اش است.
- نشریۀ فرهنگی- هنری کوچه باغ هنر و اندیشه مطالب را در صورت نیاز با ویرایش به چاپ می‌رساند.
- در چاپ مطالب نشریۀ کوچه‌باغ هنر و اندیشه قانون حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان رعایت می‌شود.
- درج مطالب نشریۀ فرهنگی- هنری کوچه باغ هنر و اندیشه توسط هر شخص حقیقی و حقوقی در سایر نشریات یا فضای مجازی، می‌بایست با مجوز کتبی نشریه باشد.
سامانه به تعداد کلمه حساس است؛ بنابراین محدودیت تعداد کلمه به‌دقت رعایت شود.
پس از ارسال موفقیت‌آمیز جستار یک کد رهگیری در بخش ارسال مقاله برای‌تان صادر خواهد کرد.