جوایز معماری کسب و کار من است

جوایز معماری یک شغل و یک حرفه است و مهارت‌ها و تکنیک‌های مرتبط با خودش را نیاز دارد. برای شرکت در جوایز، مثل هر شغل دیگری، مهارت‌هایی لازم است که این مهارت‌ها الزاماً ارتباطی به معمار بودن ندارند. برای مثال، باید بتوان یک ایده را چنان مطرح کرد که خوانا و صریح باشد و برای این کار باید تکنیک ارائه را بلد بود؛ باید ایده را طوری ارائه کرد که داورها بتوانند پروژه و ایدۀ مطرح‌شده‌ را در همان نگاه اول بخوانند و برای این کار به‌جای مغشوش کردن ارائه با ایده‌های مختلف و جزئیات زیاد، باید بتوان ایدۀ موردنظر را در ارائه‌ برجسته کرد.

خب این تکنیک چه ربطی به معماری دارد؟ اگر نتوانیم ایده را در ارائه‌تان برجسته و خوانا کنیم، درواقع از رقابت کنار می‌رویم. برای مثال، فردی که در جوایز معماری شرکت می‌کند باید مهارت توضیح دادن ایده‌اش را داشته باشد و بتواند آن را در قالب کلمات بیان کند؛ اینکه دقیقاً از طرح آن ایده چه منظوری داشته است و چگونه توانسته آن را در معماری اجرا کند.
آیا همۀ وجوه معماری را می‌توان توضیح داد؟ بدون شک خیر؛ معماری اساساً یک اتفاق ناشنوایی پیشازبانی[1] است و تجربۀ معماری مثل همۀ تجربه‌های اساسی و بزرگ ما در زندگی غیرزبانی است که ریشه در تجربۀ زیستۀ ما دارد و نمی‌توان آن را با کلمات منتقل کرد؛ مثل تجربۀ دوست داشتن، عشق، اخلاق و غم که قابل توضیح نیستند؛ این تجربه‌ها به این دلیل که جزئی و منحصربه‌فردند نمی‌توان آن‌ها را به‌راحتی با زبان و در قالب کلمات بیان کرد، اما امروز به‌قدری در توضیح ایده‌های معماری حرفه‌ای شده‌ایم که دیگر این توضیحات تقلیل‌یافته‌‌مان نیست که بخشی از کارمان را معرفی می‌کند، بلکه این معماری ماست که به اندازۀ کلمات و توضیحات‌مان تقلیل پیدا کرده ‌است.
نوآوری و تازگی در معماری چقدر مهم است؟ وقتی در جوایز معماری شرکت می‌کنیم باید ایده‌مان وجه تازه‌ای داشته باشد یا در قالب و فرم تازه‌ای مطرح شده باشد. به عبارت بهتر، نوآوری و تازگی تنها وجه معتبر کار در یک جایزۀ معماری است. در جایزه به‌طورمعمول تنها وجوهی از معماری‌ مورد قضاوت قرار می‌گیرند که نمودی از نوآوری هستند و بقیۀ وجوه معماری که ازقضا بخش اساسی و ریشه‌ای معماری‌‌اند در خفا باقی می‌مانند و بی‌ارزش می‌شوند. جوایز تنها وجوهی از معماری را معتبر می‌کنند که می‌توان به‌واسطۀ آن‌ها رقابت کرد و بقیۀ بخش‌های معماری را فراموش می‌کنند یا آن‌ها را به زبانی تقلیل می‌دهند که در جوایز قابل‌خواندن باشد. این تکنیک‌ها مهارت‌هایی است که باید هر شرکت‌کننده‌ای در جوایز معماری آن‌ها را بلد باشد و بلد بودن این مهارت‌ها ربطی به معمار بودن‌ ندارد؛ اما به دلیل حجم زیاد جوایز معماری و اینکه جایزۀ معماری یکی از معدود راه‌های موفقیت در معماری است که می‌تواند سریع هم اتفاق بیفتد، آنچه در این کوچه قطعی به نظر می‌رسد این است که آرام‌آرام حرفۀ «معمار» در نظر بسیاری از افراد به «شرکت‌کنندۀ جوایز معماری» تغییر پیدا کرده است و یک معمار از ابتدا با این شیوه و با مهارت‌های یک کسب‌وکار دیگر به معماری می‌اندیشد؛ کسب‌وکار جوایز معماری.

Overall Winner: The Samsara of Building No.42 on Dirty Street by Li Han