بیانیۀ هیئتداوران
داوران سومین دورۀ مسابقۀ طراحی معماری «خانه دوست کجاست؟» با بررسی 115 اثری که به دبیرخانۀ مجلۀ کوچه ارسال شده بود، همراه با شرکتکنندگان این مسابقه به این سؤالات فکر کردند که یک خانۀ معاصر مطلوب در بافت قدیمی پیرسرای شهر رشت، چگونه میتواند باشد؟
نقطۀ شروع طراحی این خانه کجاست؟
آیا نقطۀ شروع خانۀ معاصر در این بافت باید از معماری گذشته آغاز شود و به بازخوانی و بازآفرینی خصلتهای معماری گذشته اقدام شود، یا نقطۀ شروع آن فرد معاصر و زندگی معاصر است و این خانه میتواند به الگوها، فضاها، روابط یا حتی زیباییشناسی متفاوتی نسبت به پیشینیان خود برسد؟
آیا این خانه باید خاص، منحصربهفرد و الهامبخش باشد و یک ایدۀ مشخص و خوانا در مواجهه با مفهوم خانۀ معاصر ارائه کند، یا قابلیت تعمیمپذیری و تکرار داشته باشد و یک استراتژی الگو را مطرح کند و به یک تیپولوژی نزدیک شود؟
آیا تأکید بر تجربۀ فضایی نو است، یا معمار میتواند در پاسخ به شرایط زمینه و سایت، انتخاب و ترکیب مناسبی از فضاهای تجربهشده و آشنا داشته باشد و به محدودیتهای سایت جواب منطقی و درست، هرچند تکراری، بدهد؟
آیا پروژه باید به هماهنگی با سایت و زمین برسد، یا در یک تفکر انتقادی، راهحلی متفاوت ارائه کند؟ آیا پروژه میتواند با شکلی خاص و متمایز به محله یک شخصیت بارز و شاخص بدهد یا باید با کمرنگ کردن فرم، حضور نمایشی در بافت نداشته باشد و بیشتر اتمسفر پنهان زمینه را تقویت کند؟
نسبت فضای درون و بیرون چگونه است؟ قلمروی امر خصوصی و امر عمومی تا کجاست؟ تا چه میزان این دو میتوانند باهم درآمیخته شوند و این درآمیختگی چه امکانات و چه محدودیتهایی برای زندگی ایجاد میکند؟
پروژه تا کجا میتواند خیالی باشد؟ تا آنجا که تبدیل به رؤیایی دستنیافتنی شود، یا آنقدر به واقعیت نزدیک شود که بتوان آن را به جای یک ساختمانِ در حال ساخت در این سایت تصور کرد.
نظرات و گفتوگوهای هیئتداوران در جلسۀ نهایی وجوه مختلف این سؤالات را نمایانتر کرد. شرکتکنندگان نیز راههای متفاوتی را برای پاسخ به سؤال مسابقه پیش گرفتند، اما جدا از اینکه چه مسیری را رفتند، اینکه چگونه و با چه کیفیتی این راه را طی کردند نیز مورد قضاوت داوران قرار گرفت. هرچند آثار راهیافته به بخش نهایی نیز حاوی پاسخی متمایز و برجسته برای قضاوتی قاطع نبودند و این موضوع روند داوری را پر چالش و سخت کرد.
هیئتداوران ضمن تأکید بر تفکر دربارۀ این سؤالات در مسابقاتی ازایندست که با تمرین معماری همراه میشود، به برگزارکننده پیشنهاد میکند تا با ایجاد زمینههای مختلف، مقالات یا جلسات نقد و بررسی این موضوعات، زمینۀ مناسبتر و غنیتری برای دورههای بعدی فراهم کند و همچنین پیشنهاد میکند با بررسی کلی آثار دریافتی این دوره، شرایطی را برای بالا بردن کیفیت کلی مسابقه و آثار دریافتی ایجاد کند.
در آخر از مجلۀ کوچه بهعنوان برگزارکننده و تمامی شرکتکنندگان برای ایجاد این فرصت متشکریم.
زهرا آرمند، رضا حبیب زاده، کامران حیرتی، علیرضا عینی فر، پرشیا قره گوزلو، حبیبه مجدآبادی، نیلوفر نیکسار.